Ως σύνδρομο παγίδευσης άνω μεσεντερίου αρτηρίας ή κοιλιακής αρτηρίας χαρακτηρίζεται η στένωση ή η απόφραξη περισσοτέρων της μιας μεσεντερίων αρτηριών, οι οποίες τροφοδοτούν με αίμα το λεπτό και το παχύ έντερο. Το αίτιο στένωσης ή απόφραξης είναι ανατομικό με ή χωρίς αθηρομάτωσης εντός της αρτηρίας.
Η μεσεντέριος ισχαιμία μπορεί να είναι χρόνια ή οξεία και είναι σοβαρή πάθηση διότι μπορεί να οδηγήσει σε νέκρωση του εντέρου, κυρίως του λεπτού, λόγω μη επαρκούς αιμάτωσης.
Το χρόνιο σύνδρομο, είναι όταν υπάρχουν συμπτώματα έντονου κοιλιακού πόνου που εμφανίζονται μετά το γεύμα και διαρκούν περισσότερο από μία ώρα, μετά εξαφανίζονται και επανεμφανίζονται μετά το επόμενο γεύμα και αυτό συμβαίνει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο ασθενής να αποφεύγει μερικώς ή παντελώς την λήψη τροφής για να μην πονέσει, με συνέπεια απώλεια βάρους, πτώση άμυνας του οργανισμού, καχεξία έως και θάνατο.
Το οξύ σύνδρομο προκαλείται όταν ένας θρόμβος που έχει σχηματιστεί σε κάποιο σημείο του καρδιαγγειακού συστήματος αποκολλάται, και μεταφέρεται στη μεσεντέρια αρτηρία διακόπτοντας απότομα τη ροή αίματος. Χαρακτηρίζεται από την έναρξη του σφοδρού πόνου, ναυτίας και έμετου που επιδεινώνεται άμεσα και δεν αντιμετωπίζεται με αναλγητικά. Η οξεία απόφραξη της άνω μεσεντερίου απειλεί άμεσα την ζωή του ασθενούς, διότι ο εντερικός σωλήνας (λεπτό και παχύ έντερο) νεκρώνονται (διαδικασία που αρχίζει μισή ώρα από την εγκατάσταση της απόφραξης ) με αποτέλεσμα μικρόβια τα οποία παρασιτούν φυσιολογικά στον αυλό του εντέρου να διασπείρονται στην περιτοναική κοιλότητα, να προκαλείται περιτονίτιδα και να κινδυνεύει η ζωή του ασθενούς.
Διάγνωση
Επειδή ο πόνος στην κοιλιακή χώρα μπορεί να οφείλεται σε πολλές παθήσεις αφού διερευνηθούν και αποκλειστούν άλλες αιτίες με εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις, ο Αγγειοχειρουργός διερευνά την ύπαρξη του συνδρόμου με αγγειογραφία ή αρτηριογραφία, Duplex υπερηχογράφημα (triplex), αξονική τομογραφία ή αξονική αγγειογραφία ή και μαγνητική αγγειογραφία.
Θεραπεία
Εάν επιβεβαιωθεί το σύνδρομο παγίδευσης άνω μεσεντερίου αρτηρίας, είναι αναγκαία η χειρουργική επέμβαση με γενική νάρκωση για τη διάνοιξη της αρτηρίας πριν πραγματοποιήσει μόνιμη βλάβη στο έντερο, διότι τότε στην επέμβαση εμπλέκεται και γενικός χειρουργός για την αφαίρεση του κατεστραμμένου τμήματος του εντέρου.
Η αγγειοχειρουργική επέμβαση, αναλόγως του προβλήματος του ασθενούς, γίνεται ή με ενδαρτηρεκτομή ή με τη δημιουργία ενδαρτηριακής παράκαμψης (bypass).